Tentoonstelling

Vrouwen die muren afbreken is gemaakt door Véronique Konings en Ilvy Njiokiktjien als onderdeel van de tentoonstelling De ommuurde stad in het Centraal Museum in 2020 en is geïnspireerd door de moedige daad van de 16^e-eeuwse Utrechtse Trijn van Leemput. Tien verhalen en portretten van vrouwen die vandaag de dag figuurlijk muren afbreken. Ieder op haar eigen manier. De vrouwen komen uit Utrecht, hun verhalen zijn universeel. Je vindt ze overal in Nederland en de wereld.

Sinds begin 2021 reist Vrouwen die muren afbreken als zelfstandige tentoonstelling. Eerst naar diverse Utrechtse wijken. Sinds maart 2023 is de tentoonstelling ook buiten Utrecht te zien. In de Agenda staat waar je haar kunt zien.

Veel dank aan de geïnterviewde en geportretteerde vrouwen: Amina, Corrie, Hasna, Horia, Jeske, Jody, Marischka, Nadoua, Natalja en Rianne.

De drie portretten en verhalen hieronder geven een indruk van de tentoonstelling. Wil je de tentoonstelling in jouw instelling tonen? Mail naar info@vrouwendiemurenafbreken.nl

NATALJA MACNACK

MACNACK VERBINDT MET CULTUUR EN EVENTS

“Alles wat ik doe komt voort uit Tori Oso Utrecht, een Surinaamse stichting die mijn vader in 2001 oprichtte en die ik na zijn overlijden in 2005 voortzette. Tori betekent verhaal, Oso is huis. Vrij vertaald: ‘praathuis’.

Samen met een team van vrijwilligers organiseer ik events van verschillende omvang en aard, zoals de Internationale Vrouwendag en Keti Koti vieringen. Bij alles wat ik doe staat verbinding centraal. Tussen verschillende generaties, diverse culturen binnen en buiten de Surinaamse gemeenschap, tussen Utrecht en omliggende steden en de profit en non-profit sector. De Surinaamse cultuur is inspiratiebron, maar het gaat veel verder. De kracht van Tori Oso is de mix van alle ervaringen en kennis van de verschillende culturen waarin we zijn opgegroeid.

Ook in de keuze van de locaties voor de events verbinden we. Tori Oso heeft geen eigen accommodatie. Daarom werken we samen met organisaties die
dat wel hebben, waaronder Stadsschouwburg Utrecht, boekwinkel Savannah Bay, Stichting Asha en Vorstelijk Complex. We reizen als het ware door Utrecht en maken de locatie waar we komen tijdelijk tot ‘ons huis’. Ons publiek is mede hierdoor zeer divers. Toch gebruik ik dat woord nooit in mijn PR. Iedereen is welkom en dat is voelbaar.”

Plezier en passie zijn Natalja’s drijfveren. “De dingen die ik organiseer ontstaan organisch. Ik heb een idee, zie het vóór me en ga het uitvoeren. Het enorme netwerk dat ik intussen heb opgebouwd en waaruit ook mijn eigen onderneming Macnack Verbindt ontstond, geeft me die mogelijkheid. Als ik er zelf honderd procent achtersta, dan loopt ’t en geeft het energie.”

Natalja staat op de foto voor gebouw Oase, waar Tori Oso Utrecht begon.

JODY ROUWENHORST

OP DE BRES VOOR TOLERANTIE EN ACCEPTATIE VAN TRANSGENDERS IN DE SAMENLEVING

“Ik mag van geluk spreken: ik ben lang, heb een leuk koppie en een goed loopje en doe mede daardoor veel modellenwerk. Maar de meeste trans personen hebben zo’n ‘sparkle’ níet. Ik wil hen en anderen inspireren en laten zien: het kan! Je leven hoeft niet minder waard te zijn dan een ‘cis’ persoon. Hou vol, blijf strijden en maak je dromen waar!”

Jody loopt grote shows in Amsterdam, Milaan, Berlijn en Parijs. Haar doorbraak kwam toen ze besloot haar hart te volgen en haar fysieke sekse aan te passen bij haar innerlijke gevoel. Hierna moest ze 600 dagen wachten tot de start van haar transitie. “Dat was een kritieke tijd. Ben ik sterk genoeg om dit vol te houden? Ik kreeg op straat veel negatieve reacties. Uit onderzoek blijkt dat zo’n 60% van de transgenders een zelfmoordpoging doet. Onder zwarte transvrouwen is het aantal zelfs hoger.”

Jody begon haar transitie in 2016. Haar eerste show volgde vlak daarna, tijdens de Amsterdam Fashion Week 2017: “Ik was de eerste transgender vrouw in Nederland die topless een show liep.” Een groot artikel in de Metro was het begin van haar loopbaan als model.

“Ik leef in twee uitersten. Ik reis met mijn modellenwerk door heel Europa. Maar ik ben vorig jaar in de supermarkt om de hoek nog door een buurman in elkaar geslagen en als ik ’s avonds laat na mijn werk in de horeca naar het station loop, heb ik mijn sleutels tussen mijn knokkels en mijn alarm bij de hand. Alert en klaar voor de aanval, er kan altijd agressie op me afkomen.”

Jody staat op de foto op het regenboogzebrapad in de tuin van het Centraal Museum.

AMINA BERKANE ABAKHOU

HET MOOISTE THUIS IS IN MIJZELF

“Mijn jeugd in Marokko was streng. Vanuit een idee van bescherming kreeg ik veel grenzen opgelegd. Zo ontwikkelde ik een interesse voor ‘vluchtroutes’. Toen ik 11 was ging ik de islam onderzoeken en vond er rust. Ik voelde me niet meer alleen. Ook mijn huwelijk op mijn 16e was een vlucht. Hij was verliefd op mij, ik vond hem leuk. Hij zei: “Ik ga je leren van me te houden”. Nu vertel ik mijn kinderen: “Het is hem gelukt”.

Ik verheugde me op mijn vertrek naar Nederland en besefte niet dat ik alles achterliet. Ik kwam in een vreemd land. Zowel voor mij als voor mijn nieuwe omgeving was het moeilijk om te wennen. Ik begreep toen niet waarom ik niet werd geaccepteerd en zij begrepen niet waarom ik was zoals ik was. Er ontstond een dikke muur tussen ons. Die muur heb ik van glas gemaakt: ik kon er waar en wanneer ik het nodig had doorheen kijken.

Het is moeilijk om je veilig te voelen als je niet welkom bent. Ik heb er 17 jaar over gedaan om de knop om te draaien. Mijn overtuiging is dat mijn geluk niet afhangt van de ander, zeker niet van anderen die mij niet accepteren en niets gunnen. Nu zijn de muren weg. Daarvóór was ik steeds aan het vechten om geaccepteerd te worden. Het mooiste thuis is in mijzelf. Als je daar bent kun je overal thuis zijn.”

Amina is oprichtster van Basmah Coaching. Basmah is Arabisch voor ‘glimlach’. Ze inspireert, motiveert en zet mensen in beweging. Ze heeft het Wijkinformatiepunt Kanaleneiland opgezet en initiatief genomen om het platform Samen Kanaleneiland te beginnen tijdens de coronacrisis.

Amina staat op de foto in haar achtertuin.